Układ kalkulacyjny kosztów

Układ kalkulacyjny kosztów zajmuje się grupowaniem kosztów ze względu na sposób ich rachunkowego odniesienia na produkty. Umożliwia przedstawienie struktury kosztów dotyczących określonego produktu. Dokładniej – układ kalkulacyjny kosztów pomaga stwierdzić czy dany koszt może być wprost z dokumentacji odniesiony na produkt. Ukazuje też z jakim produktem i w jakiej części jest związany powstały koszt.

Kalkulacyjny układ kosztów umożliwia ustalenie całkowitych i jednostkowych kosztów własnych wytworzenia produktów. Poniesione koszty dzielimy na bezpośrednie i pośrednie.

KOSZTY BEZPOŚREDNIE

Obejmują te z poniesionych kosztów, które mogą być przyporządkowane grupom produktów wprost z dokumentacji źródłowej.

Należą do nich:

– materiały bezpośrednie – materiały wchodzące w strukturę produktów. Również opakowania jeśli są integralną częścią wyrobu oraz wartość wykorzystanych półfabrykatów.

– paliwa i energia technologiczna – równowartość zużytej na potrzeby technologiczne energii oraz paliw ciekłych i stałych. Jest to także wszelką energia wytworzona przez własne wydziały pomocnicze. Muszą być one możliwe do bezpośredniego odniesienia w koszty produkcji podstawowej.

– wynagrodzenia i narzuty – koszty poniesione w związku z placami za prace bezpośrednio produkcyjną. Są one powiększone o odpisy związane z funkcjonowaniem systemu ubezpieczeń społecznych.

– inne koszty – inne nie wymienione wyżej, a dające się odnieść w ciężar koszty produkcji podstawowej. Są to np. koszty przygotowania nowej produkcji, wartość zużytych narzędzi specjalnych itp.

KOSZTY POŚREDNIE

Koszty, które nie mogą być przyporządkowane grupom produktów wprost z dokumentacji źródłowej.

Są to:

– koszty wydziałowe – koszty poniesione na wydziałach produkcyjnych, ale nie dające się odnieść wprost na właściwe produkty. Są to np. koszty utrzymania ruchu maszyn i urządzeń produkcyjnych, ogrzewanie i dbanie o czystość pomieszczeń produkcyjnych, koszty remontów i konserwacji itp.

– koszty ogólnoadministracyjne (koszty ogólnego zarządu) – wynagrodzenia i narzuty kierownictwa firmy, podróże służbowe pracowników administracji, opłaty za usługi biurowe itp.

– koszty zakupu – koszty poniesione w fazie zaopatrzenia, nie wchodzące w zakres ceny zakupu. Są związane z dostarczeniem materiałów od dostawcy do własnych magazynów

– koszty sprzedaży – koszty poniesione w związku z dostarczeniem wyrobów z własnych magazynów do miejsca wskazanego przez odbiorcę. Jest to też transport, reklama, marketing, opakowania, ubezpieczenia.